Diagnostyka POChP. Które badania pozwalają wykryć tę chorobę?

Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc dotyka przede wszystkim osób po 40. roku życia, które palą lub paliły wyroby tytoniowe. Do czynników ryzyka zaliczamy także szkodliwe pyły i gazy, m.in. znajdujące się w zanieczyszczonym powietrzu czy w środowisku pracy (górnictwo, hutnictwo, branża budowlana etc.). Z uwagi na niespecyficzne wczesne objawy POChP wiele osób zgłasza się do lekarza na późnym etapie zaawansowania choroby, kiedy stan zdrowia chorego jest już na tyle zły, że często uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Na czym dokładnie polega diagnostyka POChP?

Badanie spirometryczne

Podstawowym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce POChP jest spirometria. Jeśli osoba podejrzewająca u siebie tę chorobę zgłosi się do lekarza pierwszego kontaktu, a ten stwierdzi, że pacjent rzeczywiście może mieć Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc, to zostanie skierowany właśnie na badanie spirometryczne przeprowadzane w poradni pulmonologicznej.

Wskazaniem do spirometrii jest wiek (powyżej 40 lat), znajdowanie się w grupie ryzyka POChP oraz obserwowanie u siebie objawów charakterystycznych dla Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc, czyli:

  • długo utrzymującego się kaszlu (nie napadowego),
  • odkrztuszania plwociny,
  • duszności,
  • obniżonej tolerancji wysiłkowej (męczliwość, wolna regeneracja po wysiłku, trudności z wykonywaniem nawet prostych czynności dnia codziennego).

Na czym polega spirometria?

Celem przeprowadzenia badania spirometrycznego jest m.in. określenie wskaźnika FEV1, który wyraża objętość powietrza wydmuchanego w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu. Ponadto spirometria pozwala określić wskaźnik FVC, czyli natężonej pojemności życiowej płuc.

Po zakończeniu badania jego wyniki są analizowane przez lekarza. Jeśli lekarz potwierdzi u pacjenta utrwaloną obturację (czyli utrwalone zwężenie oskrzeli), to może to być czynnik wskazujący na Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc. Często wynik spirometrii jest niejednoznaczny (zwłaszcza na wczesnym etapie zaawansowania choroby) – w takiej sytuacji pacjent zostanie skierowany na pogłębioną diagnostykę POChP obejmującą także inne badania.

Badanie spirometryczne sprowadza się m.in. do jak najszybszego wdmuchiwania do spirometru (specjalny aparat) całego zapasu powietrza zgromadzonego w płucach. Wcześniej pacjent wykonuje kilka głębokich wdechów, a następnie przykłada usta do końcówki aparatu. Poprawność przeprowadzenia badania kontroluje personel medyczny.

Nie trzeba się obawiać badania spirometrycznego

Spirometria jest badaniem, które niesłusznie budzi obawy wśród pacjentów. W rzeczywistości procedura ta jest całkowicie bezbolesna, natomiast badanie jest męczące i może być uciążliwe z uwagi na konieczność skrupulatnego wykonywania poleceń personelu medycznego (często wydawanych podniesionym głosem w celu zmotywowania pacjenta).

Pozostałe badania wykorzystywane w diagnostyce POChP

Spirometria jest podstawową i najważniejszą procedurą stosowaną w przypadku podejrzenia Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. Warto natomiast wiedzieć, że w ramach kompleksowej diagnostyki pacjent może zostać poddany także szeregowi innych specjalistycznych badań.

Pogłębiona diagnostyka jest wskazana z uwagi na fakt, że POChP to choroba ogólnoustrojowa, czyli mająca wpływ na funkcjonowanie także pozostałych narządów ludzkiego organizmu, włącznie z sercem.

Jednym z najważniejszych badań wykorzystywanych w diagnostyce POChP jest badanie czynnościowe układu oddechowego, nazywane również pletyzmografią. Badanie przeprowadza się w celu określenia całkowitej pojemności płuc, objętości zalegającej oraz wskaźnika FRC (Functional Residual Capacity) pozwalającego ocenić czynnościową pojemność zalegającą płuc.

Kolejnym badaniem stosowanym w ramach pogłębionej diagnostyki POChP jest RTG klatki piersiowej. W badaniu obrazowym lekarz może zauważyć cechy rozdęcia miąższu płuc i obecność pęcherzy rozedmowych, czyli częste zmiany w przebiegu POChP.

Ważną funkcję pełnią również badania kardiologiczne, czyli echo serca (ocena wymiarów mięśnia sercowego) i EKG (badanie może wykazać przerost prawej komory serca, jedno z typowych powikłań POChP).

Do tego dochodzą jeszcze takie badania, jak gazometria z pulsoksymetrią (przeprowadzane w celu oszacowania wymiany gazowej i równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie oraz określenia procentowego nasycenia krwi tętniczej tlenem) czy ergospirometria (próba wysiłkowa z pomiarem gazów w powietrzu oddechowym połączona z 6-minutowym chodem).

Jeśli diagnostyka POChP potwierdzi tę chorobę u pacjenta, to zostanie mu zaproponowane odpowiednie leczenie. Terapia ma na celu złagodzenie uciążliwych objawów Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc.

O diagnostyce POChP, objawach i metodach leczenia tej choroby czytaj także na stronie internetowej https://oddychajmy.pl.

Leave a Comment